Θεμελιώδης σημασίας για την εξέλιξη των ωοθηκών, είναι η πρώτη χειρουργική επέμβαση στην οποία θα υποβληθεί η ασθενής. Διεθνώς τέτοιες επεμβάσεις πραγματοποιούνται από εξειδικευμένους Γυναικολόγους – Ογκολόγους, όπως η ομάδα Προηγμένης Γυναικολογικής Χειρουργικής της Μονάδας Γυναικολογικής «Άγιος Λουκάς» Θεσσαλονίκης, στην οποία μετέχει ο Χειρουργός Δρ. Δ. Ζυγούρης.
Χειρουργική διαδικασία:
- Διαγνωστική Λαπαροσκόπηση διενέργεια βιοψιών, Σταδιοποίηση της Ασθένειας (λαμβάνοντας πάντα τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή διασποράς καρκινικών κυττάρων).
Με την Λαπαροσκόπηση κρίνεται η περίπτωση της κάθε ασθενούς ξεχωριστά, το στάδιο και η επέκταση της νόσου, και σε περίπτωση που η πρωτογενή κυτταρομείωση- ογκομείωση είναι δυνατόν θα πραγματοποιείτε, εάν δεν είναι δυνατόν τότε θα μπορεί η Ασθενής σχεδόν άμεσα να προχωρήσει στην νεοεπικουρική χημειοθεραπεία και σε δεύτερο χρόνο στην χειρουργική επέμβαση.
- Είναι σημαντικό να πραγματοποιηθεί η καλύτερη δυνατή αφαίρεση των προσβεβλημένων περιοχών σε όλη την άνω και κάτω κοιλία (multiorgan resection), με σκοπό την πλήρη εξαίρεση της Νόσου, πρωτογενή κυτταρομείωση- ογκομείωση (primary cytoreduction).
Ο στόχος του πρωτογενούς χειρουργείου είναι να εξαιρεθεί πλήρως η νόσος, γεγονός το οποίο οδηγεί πολλές φορές τον χειρουργό σε εκτεταμένα χειρουργεία με εξαίρεση διαφόρων ενδοκοιλιακών οργάνων (multiorgan resection). Κατά τη διάρκεια της επέμβασης εξαιρείται ο πρωτοπαθής όγκος στην ωοθήκη και μετά από ταχεία βιοψία αποφασίζεται μια περισσότερο ριζική επέμβαση.
- Αφαιρείται η μήτρα με τα εξαρτήματά της, το επίπλουν, αφαίρεση των ωοθηκικών συνδέσμων, σκωληκοειδεκτομή (αναλόγως του κυτταρικού τύπου) και στη συνέχεια γίνεται λεμφαδενικός καθαρισμός στην περιοχή της πυέλου (πυελική λεμφαδενεκτομή) καθώς και γύρω από την αορτή (πάρα-αορτική λεμφαδενεκτομή). Αυτές είναι οι περιοχές στις οποίες παρατηρούνται συχνότερα μεταστάσεις και είναι απαραίτητη η αφαίρεσή τους, ακόμη κι αν στον προεγχειρητικό έλεγχο δεν έχει διαπιστωθεί κάτι τέτοιο. Επίσης η διενέργεια εντερεκτομής σε περίπτωση διήθησης εντέρων καθώς επίσης και σε αφαίρεση περιτόναιου με απώτερο σκοπό την πλήρη εξαίρεση του όγκου.
Αναλόγως του σταδίου, ο θεραπευτικός σχεδιασμός εξατομικεύεται για κάθε ασθενή και αποφασίζεται από μία επιστημονική ομάδα ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων (Ογκολογικό Συμβούλιο). Σε εξειδικευμένα ογκολογικά κέντρα παρέχεται η δυνατότητα σε νεαρές ασθενείς με καρκίνο ωοθηκών και κάτω από αυστηρά κριτήρια να διατηρήσουν την αναπαραγωγική τους ικανότητα.
Μελέτες έχουν αποδείξει ότι η πλήρης αφαίρεση των καρκινικών βλαβών στο 1ο χειρουργείο μεγιστοποιεί την συνολική επιβίωση και την αποτελεσματικότητα της Χ.Μ.Θ. Στις περισσότερες περιπτώσεις η θεραπεία συμπληρώνεται με επικουρική χημειοθεραπεία (Χ.Μ.Θ) μετά το χειρουργείο. Αντίθετα η παραμονή εστιών μετά το χειρουργείο μειώνει σημαντικά τα ποσοστά επιβίωσης και πρέπει να αντιμετωπίζεται με επιπλέον δόσεις Χ.Μ.Θ.
- Σε κάποιες περιπτώσεις όπου η νόσος δεν μπορεί πλήρως να εξαιρεθεί ο συνδυασμός χειρουργείου και χημειοθεραπείας αποτελεί τη βασική θεραπευτική προσέγγιση (πρώτα χημειοθεραπεία μετά χειρουργείο, νεοεπικουρική χημειοθεραπεία) .
Η πλήρης κυτταρομειωτική επέμβαση, η χρήση επικουρικής και νεοεπικουρικής χημειοθεραπείας καθώς και οι στοχευμένες θεραπείες αποτελούν αυτή τη στιγμή τα κατάλληλα όπλα για την αντιμετώπιση του καρκίνου των ωοθηκών και έχουν καταφέρει να βελτιώσουν κατά πολύ την επιβίωση των ασθενών τα τελευταία χρόνια. Ακόμη και σε περίπτωση υποτροπής της νόσου, η χειρουργική προσέγγιση αλλά και η χρήση χημειοθεραπείας δεύτερης γραμμής αποτελούν ρεαλιστικές επιλογές που μπορεί να βελτιώσουν το προσδόκιμο επιβίωσης.
Δεδομένου ότι ο καρκίνος των ωοθηκών θεωρείται συστηματική νόσος, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μεγάλες προσπάθειες για την εξατομικευμένη αντιμετώπιση των ασθενών ανάλογα με το γενετικό τους προφίλ. Οι έρευνες αυτές έχουν ήδη αποδώσει με αποτέλεσμα την παραγωγή στοχευμένων θεραπειών οι οποίες χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο.