Η ολοκληρωμένη παρακολούθηση της κυήσεως από τον Μαιευτήρα – Γυναικολόγο διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ελάττωση των ποσοστών μητρικής αλλά και περιγεννητικής νοσηρότητας και θνησιμότητας.
Σύμφωνα με τα πρωτόκολλα της Ελληνικής Γυναικολογικής – Μαιευτικής Εταιρείας, οι κατάλληλες οδηγίες γύρω από τη διατροφή, την άσκηση, τον τρόπο ζωής κατά την εγκυμοσύνη αλλά και η ενδεδειγμένη κλινική, εργαστηριακή και υπερηχογραφική παρακολούθηση στοχεύουν στην πρόληψη και έγκαιρη ανίχνευση επιπλοκών της κυήσεως. Η ομαλή κύηση περιλαμβάνει ως σημείο αναφοράς έναν βασικό προγεννητικό έλεγχο που να συνδυάζει την ολοκληρωμένη διαγνωστική προσέγγιση για την ασφαλή και απρόσκοπτη συνέχισή της.
Ο ολοκληρωμένος κλινικo-εργαστηριακός προ-γεννητικός έλεγχος έχει ως στόχο την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση παθολογικών καταστάσεων από τη μητέρα ή το έμβρυο (όπως αιμοσφαιρινοπαθειών, προεκλαμψίας, σακχαρώδους
διαβήτη κυήσεως, ανατομικών ανωμαλιών του εμβρύου).
Η αναγνώριση παραγόντων κινδύνου από το ιστορικό της εγκύου, κλινικών ευρημάτων ή συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της κυήσεως και παθολογικών αποτελεσμάτων εκ του βασικού προτεινόμενου εργαστηριακού ελέγχου, επιβάλλουν τη διενέργεια ειδικών κατά περίπτωση διαγνωστικών εξετάσεων και ενδεχομένως θεραπευτικών παρεμβάσεων από τον Μαιευτήρα – Γυναικολόγο, εξατομικευμένα για κάθε έγκυο.
Ο κύριος στόχος της προγεννητικής φροντίδας είναι να συμβάλλει στη διασφάλιση της γέννησης ενός υγιούς νεογνού, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο για τη μητέρα.
Υπάρχουν πολλές παράμετροι που εμπλέκονται στην επίτευξη αυτού του στόχου όπως:
- Η πρώιμη και ακριβής εκτίμηση της ηλικίας κύησης
- Η ανίχνευση κυήσεων υψηλού κινδύνου σχετιζόμενες με πτωχή περιγεννητική έκβαση
- Η συνεχής αξιολόγηση της κατάστασης της μητέρας και του εμβρύου
- Η πρόβλεψη πιθανών επιπλοκών ώστε εάν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθούν παρεμβάσεις, για την πρόληψη ή την ελαχιστοποίηση νοσηρότητας
- Η προώθηση της υγείας, της εκπαίδευσης, της υποστήριξης της εγκύου καθώς και της κοινής λήψης αποφάσεων.
Πότε πρέπει να ξεκινά ο προγεννητικός έλεγχος;
Η παροχή προγεννητικής φροντίδας θα πρέπει να ξεκινήσει στο πρώτο τρίμηνο, ιδανικά πριν από τις 10 εβδομάδες κύησης, καθώς ορισμένες προγεννητικές διαγνωστικές εξετάσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν σε αυτήν την ηλικία κύησης.
Ο προγραμματισμός των μαιευτικών επισκέψεων κατά την παρακολούθηση της κύησης είναι επίσης βασικός. Σε ανεπίπλεκτη, ομαλά εξελισσόμενη κύηση, θεωρείται πως 8 επισκέψεις στον Μαιευτήρα – Γυναικολόγο καθ’ όλη τη διάρκεια
της εγκυμοσύνης είναι επαρκείς.
Ο προγεννητικός έλεγχος κατά την αρχική επίσκεψη της εγκύου περιλαμβάνει:
- Ιστορικό και Οικογενειακό ιατρικό ιστορικό
- Φυσική εξέταση.
- Υπερηχογραφική εξέταση για την έγκαιρη διάγνωση της έκτοπης κύησης, μπορεί να διαπιστώσει εάν πρόκειται για μονήρη ή πολύδυμη ενδομήτρια κύηση, να ανιχνεύσει την εμβρυϊκή καρδιακή λειτουργία μετά τις 6 εβδομάδες και να προσδιορίσει υπερηχογραφικά την ηλικία κύησης με βάση το κεφαλουραίο μήκος του εμβρύου μετάτις 8 εβδομάδες.
- Συμβουλευτική για την καθοριστική αξία των εξετάσεων (έλεγχος για αιμοσφαιρινοπάθειες, ανίχνευση χρωμοσωμιακών ανωμαλιών του εμβρύου, έλεγχος ανατομίας του εμβρύου κατά το δεύτερο τρίμηνο).
- Εργαστηριακός έλεγχος με εξετάσεις αιματολογικές, ούρων, ορού, αντισωμάτων, θυρεοειδούς αδένα,
- Έλεγχος για Σακχαρώδη Διαβήτη της Κύησης είτε από αλλαγή του τρόπου ζωής (διατροφή ή/και άσκηση) είτε για κατάλληλη θεραπεία μπορεί να μειώσει τα ποσοστά νοσηρότητας μητέρας και εμβρύου
- Έλεγχος για προεκλαμψία, εφόσον ισχύουν οι παράγοντες υψηλού κινδύνου
Ο Μαιευτήρας Γυναικολόγος παρακολουθεί συστηματικά την κύηση, διενεργεί εκπαίδευση και προώθηση της διατροφής και της ψυχικής υγείας της εγκύου, απαντά σε όλα τα ερωτήματά τους ( φάρμακα, εμβόλια, ταξίδια, εργασία, σεξουαλικές επαφές, άθληση, κ.α)
Διενεργεί υπερηχογραφήματα:
- Υπερηχογράφημα 11+0 -13+6 εβδομάδων (εξέταση αυχενικής διαφάνειας)
- Υπερηχογράφημα 2ου τριμήνου κύησης (ανατομικών ανωμαλιών/ Β’ επιπέδου, 20+0 -23+6 εβδομάδες)
- Υπερηχογράφημα εμβρυικής σωματικής αύξησης (Doppler, 32+0 – 36+6 εβδομάδες)
Σε συνεργασία με τη γυναίκα, τις επιθυμίες της και τις ανάγκες της κύησης, προγραμματίζει τον τοκετό.
